Soms kan je er zo maar mee opstaan: een bultje op je ooglid. Je ogen zijn erg delicaat en gevoelig en meestal zijn we vrij snel bang dat er iets met onze ogen scheelt. Bij een bultje op je ooglid moet je thans niet direct panikeren. Er scheelt namelijk niets met je oog of je zicht zelf, maar met de erg gevoelige en dunne huid rond je huid: je oogleden. Er kunnen verschillende oorzaken zijn en een simpele behandeling, die je vaak zelf kan doen, is meestal voldoende om het bultje te laten verdwijnen.
Is het bultje pijnloos?
In sommige gevallen is een bultje op je ooglid pijnloos. Het kan wel wat rood en geïrriteerd worden, zeker als je er mee gaat prullen en als het groeit. Het kan als een zandkorrel aanvoelen, en misschien raken je wimpers ook geïrriteerd. Zo een pijnloos bultje wordt een chalazion benoemd en is eigenlijk een verdikking die ontstaat door een vol, verstopt talgkliertje. Er is dus geen sprake van een bacterie of een werkelijke ontsteking, maar simpelweg een teveel aan talg – een huideigen, niet agressieve stof. Meestal verdwijnen chalazions vanzelf en hoeft de dokter niet tussen te komen. Je kan dit proces versnellen door je ogen te verzorgen en proper te houden. Je ogen spoelen met lauw tot warm water zal je poriën doen verbreden, waardoor het talg gemakkelijker afgevoerd kan worden. Je kan je ogen dus zacht proper maken door het met water te spoelen en vervolgens kan je ook een warm kompres of washandje op je oog leggen en dit 5 tot 10 minuten later trekken. De warmte zal verder effect hebben op je poriën. Als je het voorhanden hebt kan je tijdens het spoelen en proper maken een mild, aangepast reinigingsproduct dat geschikt is voor het gezicht/de ogen gebruiken.
Soms kan het ondanks je goede zorgen toch een tijd duren eer het chalazion wegtrekt, of kan het erger worden en je beginnen hinderen. Dan is het altijd een goed idee om naar de dokter te gaan. Soms kiezen artsen ervoor om het toch gewoon op zijn beloop te laten gaan, maar via een kleine ingreep met verdoving kunnen ze het chalazion ook verwijderen door het te openen, zodat de talgophoping weg kan lopen. Dit gebeurt echter niet vaak, zeker als het bultje pijnloos is. Blijf goed je ogen spoelen met lauw-warm water en houd de kompressen ertegen, meermaals per dag. Dit zal helpen.
Doet het bultje pijn?
Soms kan het bultje op je oog ook pijn doen en dan is er meer aan de hand. Dit kan aan de buitenkant maar ook aan de binnenkant van je ooglid ontstaan, en dan spreken we over een hordeolum. Een hordeolum is een abces dat zich acuut vormt in een kliertje op je ooglid. Het abces ontstaat door een bacterie die een ontsteking in de hand werkt, de bacterie is meestal een stafylokok. Het pijnloze bultje dat we hierboven bespraken, het chalazion, is niet besmettelijk, omdat het gewoon ontstaan is door een verstopte talgklier. Hier is de klier zwerend en ontstoken door een bacterie tot het een abces vormt, soms ook met een geel puspuntje, en deze is wél besmettelijk. Het is dus belangrijk dat je je handen wast nadat je eraan hebt geprutst, maar het valt aan te raden hier vooral vanaf te blijven.
Het abces zal zich herstellen en minder pijnlijk worden vanaf het moment dat de pus eruit kan. Dit gebeurt meestal vanzelf, maar je kan dit proces een handje helpen door opnieuw warm-lauwe kompressen op je oog te leggen zoals we hierboven beschreven. Daardoor zal het genezingsproces sneller gaan. Probeer nooit zelf het abces open te duwen met je vingers!
Omdat een hordeolum pijnlijk is, kan je sneller naar de dokter gaan. Vaak worden er antibiotica-oogdruppels voorgeschreven om het abces te behandelen. Soms kan er, net zoals bij een chalazion, een kleine snij-ingreep gedaan worden, zodat het pus er op die manier uit kan.
Ooglidontstekingen
Bovenstaande ontsteking via een bacterie gebeurt meestal door brute pech, maar kan ook veroorzaakt worden door een lage weerstand. Soms is er echter meer aan de hand dan een geïsoleerd abces of verstopte talgklier, en zit je met een heuse ooglidontsteking. Dit wordt ook wel blefaritis genoemd en is erg vervelend. Er zijn dan meerdere haarzakjes en talgklieren op de oogleden ontstoken. Dit is niet alleen pijnlijk, je kan er ook droge en schilferige korstjes rond je oogleden en op je wimpers door krijgen. Deze ontsteking kan chronisch of acuut zijn en wordt ook weer veroorzaakt door de stafylokok bacterie. Iedereen heeft deze bacterie op de huid zitten, maar soms ontsnapt die ook richting de oogrand. Ooglidontstekingen komen in het algemeen vrij vaak voor, maar mensen die last hebben van bepaalde huidaandoeningen (acne, eczema of rosacea) kunnen er meer last van hebben dan anderen.
De beste maatregel die je kan nemen is opnieuw het spoelen en schoonmaken van de oogleden. De warme kompressen en washandjes blijven je beste vriend. Vermijd het om oogmake-up te dragen of je ogen op een andere manier te belasten met een vreemde stof. Bij sommige mensen komen de ontstekingen ondanks een goede behandeling toch weer terug, waardoor je continue maatregelen moet nemen. Je neemt dan best contact op met je huisarts of oogarts, zodat een geschiktere oplossing gevonden kan worden. Dit kunnen onder andere oogdruppels zijn.
Spoelen, niet prutsen, en hulp vragen indien nodig
Onze ogen en de huid eromheen zijn erg gevoelig. Slechts weinig mensen kunnen het verdragen dat anderen in de buurt komen van hun ogen met bijvoorbeeld vingers. Sommige mensen kunnen vanwege die gevoeligheid ook geen contactlenzen aandoen of verdragen. Het is erg belangrijk dat je bij bovenstaande problemen niet aan je oogleden prutst met je vingers. Deze neiging is soms moeilijk te bedwingen, maar je zal de ontsteking hoogstwaarschijnlijk alleen maar erger maken of meer vuil in je ogen brengen. Reinig, met schone handen, je oogleden zachtjes, gebruik erna washandjes en kompressen op je ogen zacht te behandelen. Vraag steeds hulp vanaf het moment dat je pijn hebt en de ontsteking niet betert, maar probeer er voor de rest vanaf te blijven.
Copywriter: Inge Bleyweert
Redactie: Ria Plasschaert
