U zal waarschijnlijk ook al het één en ander gelezen hebben over het apenpokkenvirus (Monkeypox, MPX). Het boezemde veel mensen angst in om vlak na/tijdens (?) de coronacrisis via de media geconfronteerd te worden met nog een mogelijk besmettelijk virus, maar de epidemiologische situatie is compleet anders (en minder zorgwekkend voor de algemene bevolking) dan Covid-19. We vertellen u graag waarom, en waar u best wel op let.
Apenpokken worden veroorzaakt door een virus dat van dier op mens kan overgedragen worden, en van mens op mens. De oorsprong van het virus ligt in de tropische klimaten en wouden van Centraal- en West-Afrika, maar sinds mei 2022 zijn er binnen Europa ook gevallen vastgelegd die geen directe link hadden met deze herkomst-omgeving. Dat wil dus zeggen dat de besmettingen in Europa zelf hebben plaatsgevonden, van mens op mens. Het apenpokkenvirus manifesteert zich 1 à 3 weken na besmetting door een grieperig, vermoeid gevoel, met eventueel hoofdpijn, koorts en spierklachten. Daarna kunnen de kenmerkende huidletsels opkomen, in de vorm van puistjes, "blaren" en pokken gevuld met vocht. Contact met deze huidwonden is besmettelijk. Op het moment van schrijven (7 juli, '22) zijn er in België 168 bevestigde gevallen (bron: Sciensano). Het ziekteverloop is zelden fataal, maar zorgt wel voor veel lichamelijk (en psychosociaal) ongemak.
Een wetenschappelijke consensus over op welke verschillende manieren het virus zich al dan niet zou kunnen verspreiden is er nog niet, maar men is het er wel over eens dat "langdurig" nauw fysiek huid op huid contact met een besmette persoon het virus overdraagt. Seks is zo één vorm van nauw fysiek contact, maar belangrijk om te onderstrepen is dat het apenpokkenvirus geen pur sang soa is. Het virus kan zich verspreiden in de context van seks, maar niet alleen daar: zo kan het zich bijvoorbeeld ook verspreiden door het dragen van kleren of het liggen in lakens, dekens en ander linnengoed die daarvoor door een besmet persoon gedragen zijn. Grote hoeveelheden speekseldruppels kunnen ook voor besmetting zorgen (zo gebeurt de overdracht bijvoorbeeld via zoenen). Verspreiding via de lucht (wanneer men op korte afstand van elkaar staat) is misschien ook een mogelijkheid, daar is de wetenschap nog niet uit. De tot nu toe vastgestelde en bevestigde gevallen zijn voor de overgrote meerderheid terug te brengen naar nauwe fysieke (seksuele) contacten. Om deze reden is een pandemische uitbraak op de schaal van en met gevolgen à la Covid-19 zo goed als volledig uit te sluiten. Seksuele partners van besmette personen lopen dus het grootste risico om zelf ook besmet te worden, maar huis- of kampeergenoten die in dezelfde leefomgeving wonen, zitten en koken (kortom leven) kunnen ook besmet worden door het gebruik van gedeelde voorwerpen en meubelen. Andere, minder fysiek nauwe sociale contacten worden beschouwd als laag-risicovol.
Men stelt dat mensen met wisselende seksuele contacten best goed opletten en waakzaam blijven voor eventuele besmettingssymptomen. Statistisch is vast te stellen dat het virus vooral mannen blijkt te treffen (variërend in leeftijd), maar in principe zou iedereen een besmetting kunnen oplopen na voorgenoemd contact met een besmet persoon. Condoomgebruik bij (wisselende) seksuele contacten wordt sowieso aangemoedigd, maar biedt geen volledige bescherming tegen een apenpokken-besmetting: virus-dragende speekseldruppels en contact met de pokken-huidletsels kunnen de ziekte ook overdragen. Via de overheidswebsite van Zorg en Gezondheid kan u meer gedetailleerde info terugvinden, alsook de maatregelen die u dient te treffen wanneer u besmet bent. Die zijn wél erg vergelijkbaar met de maatregelen tegen en rond Covid-19: in isolatie gaan en blijven tot de besmettelijke periode voorbij is, dit betekent totdat de letsels van de pokken zijn uitgedroogd en genezen (ca. 3 weken).
In de apotheek helpen we u erg graag verder met uw zorgen, vragen en noden. Aarzel niet om contact met ons op te nemen als u ergens mee zit!
Onze bronnen en verdere info:
